Boekrecensie door Guy Vandeput
Inzicht, nr. 63, november 2014
Zie, je bent al vrij! Schets van een non-duaal pad – Hans Knibbe
Dit boek is uniek. Ik ken geen enkel ander boek dat zo concreet en expliciet, zo genuanceerd en systematisch alle momenten en paradoxen op een non-duaal pad behandelt. De inhoud is een kristallisatie van meer dan 25 jaar ervaring in de begeleiding van studenten op het non-duale pad, en het resultaat van nog veel meer jaren van persoonlijke oefening van de auteur zelf. Hans Knibbe is reeds meer dan 25 jaar de stichter en bezieler van de School voor Zijnsoriëntatie. Hier vindt je dus geen herkauwen van tweedehands denken. Alles komt rechtstreeks uit de eigen ervaring voort, en die wordt op een originele en unieke wijze verwoord.
Het boek heeft een uitdagende titel: Zie, je bent al vrij! Het allereerste woord, “Zie”, verwijst naar de essentie: het rechtstreekse (in)zien. De opzet van het boek volgt een klare logica: het stelt een scherpe diagnose van onze kwaal, beschrijft het medicijn, geeft adviezen om te stabiliseren in het nieuwe Zien en Zijn, en beschrijft tenslotte de ‘resultaten’ met het label ‘levenskunst’. Vijf gedurfde basisstellingen zijn ondergebracht in de titels van evenzovele hoofdstukken: ‘We leven verkrampt’, ‘Verkramptheid is niet onze natuurlijke staat’, ‘Zie, je bent al vrij’, ‘We kunnen ons op een pad van vrijheid begeven’, en ‘Het pad leidt tot een ontspannen levenskunst in de natuurlijke staat’. Het zijn universele thema’s, ook voor wie niet vertrouwd is met Zijnsoriëntatie.
Zie, je bent al vrij! kan gelezen worden als een eerste opstap naar een non-duaal pad met vele valkuilen en paradoxen, zoals: je bent het al en toch moet je (jaren) een pad volgen. Natuurlijk kun je het boek ook lezen als een introductie of kennismaking met ‘Zijnsoriëntatie’, of als de neerslag van de unieke sadhana van Hans Knibbe zelf. Reeds tijdens zijn studententijd kwam hij in contact met Dzogchen, de non-dualistische stroming binnen het boeddhisme. Daarnaast trainde hij onder Stattman. Deze probeerde alle moderne therapieën te integreren. Van integratieve therapeut evolueerde Knibbe tot spirituele therapeut, en nu tot spirituele leraar (zijn evolutie tot en met 2003 kun je nalezen in InZicht nr. 18 uit 2003).
Het non-duale pad dat in dit boek beschreven wordt, kan echter ook gezien worden als ’levenskunstpad’. Hier komen we bij de kern die Zijnsoriëntatie zo uniek maakt. Een diepgaand inzicht in het menselijk functioneren wordt naadloos gecombineerd met de hoogste Oosterse wijsheid en het unieke van Dzogchen. Deze twee aspecten van het levenskunstpad staan niet los van elkaar, maar zijn naadloos geïntegreerd. Het grote voordeel van deze benadering is dat er veel meer dan in andere non-duale benaderingen aandacht wordt gegeven aan de menselijke, kleine kanten van het levenskunstpad. Ook wie ‘verlicht‘ is kan nog heel wat kanten hebben die onvolwassen zijn gebleven. Iemand met de vorming van Hans Knibbe kent natuurlijk het Westerse concept van de ‘volfunctionerende’ mens zoals dat beschreven is door Maslow en Rogers. Aan de hand van dit levenskunstpad worden de Westerse en Oosterse modellen van volle zelfrealisatie op fraaie wijze geïntegreerd.
Zie, je bent al vrij! is helder en eenvoudig van taal, maar wel zo diepgaand dat je het waarschijnlijk meerdere keren wilt lezen. Verwacht geen makkelijk verteerbaar feel-good boekje. De schrijver lokt je uit je comfortzone naar de oneindige non-duale ruimte van je geest. Dat vraagt geestkracht van de lezer. Dus van harte aanbevolen voor al degenen die oprecht geïnteresseerd zijn in het bevrijdende inzicht van de titel: Zie, je bent al vrij!
Guy Vandeput
Bestellen: Zie, je bent al vrij!
Dit nieuwe boek van Hans Knibbe is uitgegeven door Asoka in coproductie met Stichting Zijnsoriëntatie. De 1e druk is verschenen in november 2014, in maart verschijnt de 2e druk. Je kunt het boek voor € 19,90 (exclusief verzendkosten) nu direct bestellen.